Cách tính giá đền bù đất làm đường theo quy định năm 2023

Thu hồi đất để làm đường là một trong những trường hợp thu hồi đất phổ biến nhất hiện nay. Theo quy định của pháp luật, người dân có đất bị thu hồi sẽ được bồi thường theo giá đất cụ thể do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định. Vậy cách tính giá đền bù đất làm đường như thế nào? Bài viết dưới đây của Rever sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về vấn đề này.

Những trường hợp Nhà nước đền bù đất làm đường

Tại Điều 75 của Luật Đất đất đai năm 2013 quy định khi Nhà nước quyết định thu hồi đất nhằm mục đích quốc phòng an ninh, phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ lợi ích quốc gia, công cộng,  các trường hợp sau đây sẽ được bồi thường về đất:

Đối với các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất: 

• Đất thu hồi không thuộc loại đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm.
• Có hoặc đủ điều kiện để được cấp các loại giấy chứng nhận như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, và tài sản khác gắn liền với đất.
• Trường hợp ngoại lệ được áp dụng cho hộ gia đình hoặc cá nhân trực tiếp tham gia sản xuất nông nghiệp đang sử dụng đất nông nghiệp trước ngày 1/7/2004, mà không có Giấy chứng nhận hoặc không đáp ứng đủ điều kiện để nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác liên quan đến đất. Trong trường hợp này, họ sẽ được bồi thường cho diện tích đất mà họ đang sử dụng thực tế, nhưng diện tích bồi thường không được vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp.

Đối với các cá nhân người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam:

• Người đang sử dụng đất có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác kèm theo đất hoặc đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật, nhưng hiện vẫn chưa được cấp.

Đối với cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo, và tín ngưỡng đang sử dụng đất:

• Không thuộc trường hợp Nhà nước giao đất hoặc cho thuê.
• Người đang sử dụng đất có hoặc đáp ứng đủ điều kiện để nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác kèm theo đất nhưng chưa được cấp.

Đối với các cá nhân Việt Nam định cư ở nước ngoài:

• Trường hợp nhận đất Nhà Nước theo hình thức giao đất thì phải thanh toán tiền sử dụng đất, trường hợp nhận đất theo hình thức thuê đất thì phải thanh toán tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê. 
• Nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, và khu kinh tế.
• Có hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mà chưa được cấp.

Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao:

• Nhận đất từ Nhà nước theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê.
• Có hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất, nhưng vẫn chưa được cấp.

Đối với các chức kinh tế, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài:

• Được Nhà nước cấp đất để thực hiện dự án xây dựng nhà ở để bán hoặc kết hợp với việc cho thuê, với việc thanh toán chi phí sử dụng đất một lần cho cả thời gian thuê.
• Có hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất, nhưng vẫn chưa được cấp.

Như vậy, căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành, chỉ những đối tượng có đất bị Nhà nước thu hồi đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trên mới được nhận đền bù đất làm đường. Ngoài ra các trường hợp không đủ điều kiện, Nhà nước sẽ không tiến hành bồi thường khi thu hồi đất.

Nguyên tắc đền bù đất làm đường theo luật về đất đai

Theo khoản 2 Điều 62 của Luật Đất đai 2013, thu hồi đất để làm đường là một trong những trường hợp thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, công cộng. Những người bị thu hồi đất sẽ được đền bù theo hai phương thức: bồi thường về đất hoặc bồi thường bằng tiền.

Để được đền bù đất làm đường khi Nhà nước thu hồi, cá nhân và hộ gia đình cần đáp ứng các điều kiện sau:

• Không phải đất được thuê và trả tiền thuê hàng năm.
• Có chứng nhận hoặc đáp ứng đủ điều kiện để nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật.

Khi Nhà nước thu hồi đất để làm đường, người sử dụng đất có quyền được bồi thường theo quy định của pháp luật. Nguyên tắc thực hiện bồi thường được quy định rõ ràng như sau::

• Người sử dụng đất bị thu hồi được bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng với đất bị thu hồi. 
• Chủ sở hữu đất bị thu hồi được bồi thường bằng tiền trong trường hợp không có đất để đền bù.
• Giá bồi thường về đất được tính theo giá cụ thể của loại đất bị thu hồi, do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất quyết định. Giá bồi thường cũng phụ thuộc vào vị trí và thời điểm quyết định thu hồi đất.
• Việc bồi thường trong trường hợp thu hồi đất phải cần đảm bảo tính dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và nhất mực tuân theo quy định của pháp luật.

Bồi thường thu hồi đất phải dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời, đúng pháp luật.

Cách xác định giá bồi thường đất làm đường

Như đã đề cập, hiện nay, Luật Đất đai không quy định cụ thể về mức giá đền bù chung khi Nhà nước thu hồi đất để làm đường. Thay vào đó, giá đất cụ thể được xác định bởi Ủy ban nhân dân tỉnh.

Theo Điều 114 Luật Đất đai năm 2013, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh được ủy quyền cho tổ chức có chức năng tư vấn và xác định giá đất để tư vấn về việc xác định giá đất cụ thể. Việc xác định giá đất cụ thể dựa trên quá trình điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá đất thị trường và các dữ liệu khác trong cơ sở dữ liệu đất đai. Phương pháp định giá đất cụ thể được áp dụng dựa trên thông tin thu thập được và phải đảm bảo tính chính xác và phù hợp với thực tế.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, việc xác định giá đất cụ thể khi Nhà nước thu hồi đất để tính tiền bồi thường được thực hiện theo phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất. Cụ thể, giá trị của mỗi mét vuông đất cần định giá được tính như sau:  

Giá trị của mảnh đất cần định giá (01m2) = Giá đất trong bảng giá đất x Hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K)

Trong đó:

• Giá đất trong bảng giá đất được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành và áp dụng theo chu kỳ 05 năm. Bảng giá đất được sử dụng làm căn cứ để xác định giá đất cụ thể trong nhiều trường hợp, bao gồm cả việc xác định giá đất bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
• Hệ số điều chỉnh giá đất khi tính tiền bồi thường sẽ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định. Dẫu vậy, quyết định này sẽ được thực hiện tại thời điểm Nhà nước quyết định thu hồi đất. Điều này có ý nghĩa là hệ số điều chỉnh giá đất không được áp dụng theo từng năm hoặc từng giai đoạn, như trong trường hợp tính tiền sử dụng đất khi cấp Sổ đỏ, Sổ hồng cho diện tích vượt quá hạn mức.

Ví dụ cụ thể về cách tính giá đất bồi thường

Giả sử một thửa đất có diện tích 100 mét vuông, giá đất trong bảng giá là 35 triệu đồng/m² và hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K) là 1,30.

Theo quy định của pháp luật, giá đất bồi thường được tính như sau:

Giá đất bồi thường = 35 triệu đồng/m² x 1,30 = 45,5 triệu đồng/m²

Như vậy, tổng giá trị bồi thường cho thửa đất này sẽ là:

Tổng giá trị bồi thường = Diện tích đất bồi thường x Giá đất bồi thường= 100 m² x 45,5 triệu đồng/m² = 4.550 triệu đồng

Người dân có được thỏa thuận về giá đền bù đất làm đường không?

Có được thỏa thuận về giá đền bù đất làm đường không là băn khoăn thường thấy của người dân khi Nhà nước quyết định thu hồi đất. Căn cứ khoản 4 Điều 114 Luật Đất đai năm 2013, tiền bồi thường về đất do Nhà nước quyết định, người dân không có quyền thỏa thuận.

Luật Đất đai năm 2013 quy định rõ đất đai là tài sản thuộc sở hữu của toàn dân. Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý đất đai, cấp quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất theo quy định của luật.

Do đó, đất đai không thuộc sở hữu riêng của bất kỳ cá nhân, tổ chức nào. Khi Nhà nước vì mục đích quốc phòng an ninh hoặc để phát triển kinh tế vì lợi ích quốc gia mà quyết định thu hồi đất, người dân không phải là chủ sở hữu của đất đai, nên không có quyền thỏa thuận về giá bồi thường đất.

Người dân không được thỏa thuận về giá đền bù đất làm đường

Trên đây là cách tính giá đền bù đất làm đường theo quy định năm 2023. Giá đền bù sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại đất, vị trí và thời điểm thu hồi đất. Để đảm bảo quyền lợi của mình, người dân bị thu hồi đất cần nắm rõ những quy định này và thực hiện các thủ tục đền bù theo đúng quy định của pháp luật.