Việt Nam sắp sở hữu siêu sân bay thông minh lớn nhất Đông Nam Á?

Cảng hàng không quốc tế Long Thành sẽ được áp dụng các công nghệ thông minh, tiên tiến nhất với kỳ vọng trở thành cảng hàng không trung chuyển lớn nhất Đông Nam Á. Với các tiêu chuẩn chất lượng, dịch vụ, an toàn bay ngang bằng các sân bay hàng đầu thế giới.

Trong Tờ trình số 6525/TTr – BGTVT về Báo cáo nghiên cứu khả thi (BCNCKT) Dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành giai đoạn I vừa được Bộ GTVT gửi Thủ tướng Chính phủ và Hội đồng Thẩm định Nhà nước, nổi bật lên hai vấn đề chính đó là quy mô đầu tư và các công nghệ dự kiến sẽ áp dụng cho Cảng HKQT Long Thành.

Được biết, BCNCKT này do chủ đầu tư Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – ACV và đơn vị tư vấn JFV (liên danh nhà thầu Nhật - Pháp  - Việt) do Japan Airport Consultants và ADP Ingenierie đứng đầu thực hiện. ACV và JFV đã đề cập việc áp dụng hàng loạt công nghệ 4.0 vào công tác quản lý khai thác Cảng HKQT Long Thành. Cụ thể như sau:

Công nghệ trí tuệ nhân tạo (Artifical Intelligence - AI) 

Theo BCNCKT, công nghệ AI sẽ được áp dụng trong khâu làm thủ tục hành khách, xuất nhập cảnh nhằm hỗ trợ việc nhận dạng, xác định danh tính của hành khách thông qua dữ liệu sinh trắc học (khuôn mặt, dấu vân tay…). Kết quả sẽ nhanh chóng, tốn ít thời gian hơn và đem lại độ chính xác cao.

Kết hợp với thông tin ghi nhận được từ CCTV, hệ thống AI sẽ tự động phân tích dự đoán chuyển động, hướng di chuyển của từng hành khách từ đó tính toán đưa ra những thông tin đề xuất nhằm tối ưu hóa luồng hành khách hoặc phân bổ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu hành khách thay đổi.

Công nghệ AI sẽ giúp ích rất nhiều trong việc quản lý và vận hành sân bay - Ảnh minh họa (Nguồn Internet)

Vấn đề an ninh, an toàn của các chuyến bay cũng sẽ được hệ thống AI hỗ trợ rất tốt. Với thông tin lấy được từ dữ liệu Quốc gia, hệ thống AI sẽ tự động nhận diện các tối tượng thuộc danh sách cấm bay và phát cảnh báo cho lực lượng an ninh. Ngoài ra, AI còn giúp đơn vị khai thác phân tích các dữ liệu về chuyến bay, thời tiết, giám sát an ninh... để xây dựng chương trình kiểm soát an ninh an toàn, quản lý rủi ro, dự đoán tình hình và lập kế hoạch bay hợp lý.

Bên cạnh đó, đơn vị tư vấn đã thiết kế một hệ thống “Big Data” như một hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung cho cảng HKQT Long Thành để lưu trữ thông tin của các hệ thống toàn bộ sân bay như: hệ thống thiết bị kỹ thuật nhà ga, Đài kiểm soát không lưu, hệ thống thông tin dẫn đường, hệ thống hướng dẫn cất hạ cánh, hệ thống thông tin xuất nhập cảnh, hệ thống thông tin Hải quan… 

Hệ thống "Big Data" này sẽ giúp đơn vị khai thác phân tích và kiểm tra thông tin, đảm bảo thông tin được truy xuất cho các hệ thống riêng lẻ theo đúng định dạng, các dữ liệu liên quan đến hoạt động phục vụ bay được truyền tải một cách chính xác và kịp thời nhất. Điều này giúp cho đơn vị quản lý vận hành có thể ra quyết định tại sân bay, phân bổ phối hợp khai thác toàn bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật của Cảng một cách phù hợp, hiệu quả nhất, giúp giám sát, phát hiện, xử lý các vấn đề an ninh một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Internet vạn vật ( Internet of Things - IoT)

Có thể hiểu IoT là hệ thống mạng lưới các thiết bị kết nối Internet, mỗi thiết bị đều có định danh riêng nhưng tất cả đều có khả năng truyền tải, trao đổi thông tin, dữ liệu mà không cần đến sự tương tác trực tiếp giữa người với người, hay người với máy tính. 

Đơn vị tư vấn cho biết, đối với Cảng HKQT Long Thành tất cả các hệ thống trang thiết bị sẽ là thành phần của IoT. Chúng được gắn kết với phần mềm, cảm biến, kết nối mạng… để tất cả đều có khả năng thu thập, truyền tải và trao đổi thông tin, dữ liệu. Nền tảng IoT giúp các thiết bị này có thể được nhận dạng và điều khiển từ xa thông qua công nghệ không dây, công nghệ vi cơ điện tử và Internet

“Một trong những ứng dụng IoT nổi bật là công nghệ nhận dạng thông tin bằng tần số vô tuyến - RFID (Radio Frequency Identification) là công nghệ kết nối để tự động xác định và theo dõi bằng các thẻ nhận dạng gắn vào vật thể như hành lý, thiết bị, đối tượng...”, ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết

Một số công nghệ hiện đại khác

Đầu tiên có thể kể đến đó chính là công nghệ hỗ trợ hành khách tự làm thủ tục hàng không (Self Check-in Kiosk). Đây là công nghệ hiện đang được áp dụng ở các sân bay lớn trên thế giới như Incheon T2, Changi T4,…). Bên cạnh đó, còn có các công nghệ khác như hệ thống hỗ trợ hành khách tự làm thủ tục ký gửi hành lý (Self Baggage Drop), hệ thống kiểm soát an ninh tại cổng ra vào tự động (Automatic Gate Access Control), hệ thống làm thủ tục xuất nhập cảnh tự động (Automated Immigration), hệ thống cửa ra tàu bay tự động (E-gate).

Hệ thống Self Check-in Kiosk sẽ sớm được áp dụng ở Cảng HKQT Long Thành  - Ảnh minh họa ( Nguồn Internet)

Cùng với đó, Cảng HKQT Long Thành cũng sẽ áp dụng công nghệ vận chuyển và phân loại hành lý ký gửi bằng khay độc lập. Đây là công nghệ được áp dụng tại nhiều sân bay lớn trên thế giới, giúp tốc độ vận chuyển nhanh gấp 5 lần so với các hệ thống băng tải, tiết kiệm năng lượng, góp phần nâng cao công suất xử lý hành lý, rút ngắn thời gian chuyển tiếp giữa các nhà ga.

EBS (Early Baggage System) là một công nghệ khác giúp lưu trữ và xử lý hành lý đến sớm. Công nghệ này sẽ giúp tự động phân loại, lưu trữ, bốc dỡ và vận chuyển hành lý ký gửi đến sớm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách chủ động làm thủ tục hàng không và ký gửi hành lý sớm hơn nhiều giờ so với quy định hiện nay. Hành khách có thể linh hoạt chọn thời điểm đến sân bay phù hợp, qua đó làm giảm tình trạng quá tải tại nhà ga.

Áp dụng công nghệ mới trong vấn đề đảm bảo an ninh

Đối với vấn đề an ninh hàng không, phía đơn vị tư vấn cũng đề xuất sử dụng hệ thống quét cơ thể tự động (Body Scaner) được trang bị 100% bên trong nhà ga hành khách. Công nghệ này sẽ thay thế cho việc kiểm tra an ninh bằng thiết bị quét cầm tay vốn đang có nhiều bất cập.

Hành lý, hàng hóa ký gửi (Quốc tế, Quốc nội) cũng sẽ được kiểm tra an ninh nghiêm ngặt thông qua quy trình soi chiếu gồm 5 mức độ kiểm tra với sự hỗ trợ của các thiết bị soi chiếu hiện đại đáp ứng tiêu chuẩn ECAC III của Châu Âu (tương đương TSA của Mỹ). Hàng rào an ninh sử dụng hệ thống cáp quang cảm biến chống xâm nhập kết hợp camera giám sát nhằm phát hiện sớm các vị trí có nguy cơ xâm nhập trái phép, cung cấp và lưu trữ hình ảnh tại khu vực có cảnh báo, phục vụ công tác đảm bảo an ninh hàng không.

Dự kiến cần 5.000 đến 6.000 cán bộ, công nhân viên

Theo đại diện của đơn vị tư vấn, các đề xuất về công nghệ trên đều có tính mở để có thể dễ dàng cập nhật các công nghệ tiên tiến nhất vào thời điểm thích hợp, nhất là trong bối cảnh dự án dự kiến còn phải mất ít nhất 6 năm nữa (2025), trải qua các bước thiết kế kỹ thuật, thiết kế thi công, cũng như thời gian xây dựng để có thể bắt đầu đầu đi vào khai thác.

Cảng HKQT Long Thành với kỳ vọng trở thành Cảng hàng không trung chuyển lớn nhất Đông Nam Á

Về vấn đề nhân sự, đơn vị tư vấn cho rằng lực lượng lao động kỹ thuật, quản lý khai thác, quản lý điều hành bay cho cảng HKQT Long Thành sau này dự kiến sử dụng lực lượng quản lý vận hành nòng cốt ở cảng HKQT Tân Sơn Nhất, được trải qua các khóa học, hợp đồng chuyển giao công nghệ, kết hợp với lực lượng được đào tạo mới từ các trung tâm đào tạo quốc tế.

Trong giai đoạn Cảng HKQT Long Thành đang được thiết kế và thi công, lực lượng này sẽ được trực tiếp tham gia học tập và thực hành khi lắp đặt, vận hành chạy thử trang thiết bị (mô hình áp dụng thành công tại Dự án Nhà ga quốc tế Cảng HKQT Tân Sơn Nhất và Dự án Nhà ga quốc tế Cảng HKQT Nội Bài), đồng thời  tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực quản lý, kỹ năng nhằm đáp ứng được nhiệm vụ vận hành Cảng HKQT Long Thành với vai trò là Trung tâm trung chuyển quốc tế trong tương lai.

Ước tính, Cảng HKQT Long Thành giai đoạn I cần khoảng 5.000-6.000 cán bộ, công nhân viên, đây là kết quả tham khảo dựa trên các số liệu thống kê của các nước trong khu vực Đông Nam Á và các cảng hàng không hiện đang khai thác tại Việt Nam. Tùy theo mức độ ứng dụng công nghệ tự động hóa tại Cảng hàng không giai đoạn khai thác, nguồn nhân lực cần thiết cho hoạt động của CHKQT Long Thành sẽ có sự điều chỉnh phù hợp.

Ngoài các thông tin trên, bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin hữu ích khác qua tài liệu Rever tổng hợp dưới đây:

Có thể bạn nên biết:

• Infographic: Có nên mua nhà dự án vào đợt mở bán đầu tiên?
• Keppel Land quan tâm dự án đầu tư hạ tầng đô thị Bình Quới - Thanh Đa
• Bệnh viện Truyền máu Huyết học 1.000 tỷ tại Bình Chánh khi nào hoàn thành?
• Câu chuyện đằng sau cái bắt tay của Lotte E&C và Novaland cùng phát triển căn hộ hạng sang
• Những chuyện bi hài nơi chung cư: Căn hộ đẹp, nhưng hàng xóm "hổng" đẹp!

Hoàng Triều (Tổng hợp)